Iedere zomer komt er wel een liedje voorbij op de radio waar we allemaal een hekel aan hebben. Het nummer komt net zo vaak voorbij totdat we er op den duur aan gewend zijn geraakt. Wat heeft dit met hersenspoeling te maken?
Door middel van herhaaldelijke blootstelling zullen mensen een bepaald liedje eerder leuk vinden dan je op basis van hun smaak zou verwachten. Een studie uit 2011 heeft laten zien dat bepaalde emotionele centra in het brein – inclusief de beloningscentra – actiever zijn als mensen liedjes horen waar ze al eerder aan zijn blootgesteld. Deze centra zijn zelfs actiever dan op momenten waarop mensen onbekende liedjes horen die beter passen bij hun muzikale voorkeur.
Muzikaal stockholmsyndroom
Dit gebeurt vaker dan je denkt. Mike Rugnetta van Idea Channel noemt het een muzikaal stockholmsyndroom, een term die oorspronkelijk werd gebruikt door criminoloog Nils Bejerot om een verschijnsel te beschrijven waarbij een gegijzelde op den duur sympathie krijgt voor de gijzelnemer.
De meeste mensen nemen aan dat ze een nummer overal horen omdat het populair is. Dat is niet het geval. Een liedje is populair omdat het overal gedraaid wordt. Grote platenlabels mogen radiostations niet betalen om bepaalde liedjes te draaien. Dat betekent alleen niet dat het niet gebeurt.
Payola is het smeergeld dat een dj of een radiostation aanneemt van een plugger om een bepaalde song of artiest meer te draaien en daarmee de bekendheid en de verkoop aan te moedigen. Omdat sommige hitparades geheel of deels gebaseerd zijn op airplay probeert men zodoende de notering te beïnvloeden. Radiohits ontstaan meestal als gevolg van payola.
Maffia
Het fenomeen heeft betrekking op de jaren zestig, zeventig en tachtig, toen de muziekindustrie letterlijk werd gerund door de maffia. Dat gebeurt vandaag de dag ook nog, maar minder opvallend. De strategie is gebaseerd op de neurowetenschap: als je iets vaak genoeg hoort, begin je het uiteindelijk leuk te vinden.
In de jaren zestig ontdekte Robert Zajonc dat mensen een liedje leuker vonden als ze het twee of drie keer hadden gehoord. Hij noemde dit het mere-exposure effect. De context waarin je een song hoort is vaak erg belangrijk. Hoe vaker een liedje wordt opgedrongen, hoe vaker we de kans krijgen om ons er op een positieve manier mee te associëren.
Als je ‘Problem’ van Ariane Grande keer op keer hoort wanneer je met vrienden op stap bent, zul je het ongeacht de songtekst gemakkelijk gaan associëren met positieve gevoelens. Liedjes die de muziekindustrie constant op ons afvuurt, hebben daarom een veel betere kans om populair te worden dan nummers die niet kunnen rekenen op de steun van de machine.
[Mic]
Zorgen over ontwikkelingen rond digitale euro: ‘Dit is niet alleen zorgelijk, dit is heel eng!’
We verwoesten een hele generatie kinderen. Zuster met 17 jaar ervaring doet boekje open over vaccins
Twitter-top snoerde in het geheim politieke tegenstanders de mond: ‘Dit zijn fascistische praktijken’
Verontwaardiging over inmenging D66 in kritiekloze NPO-docu over Kaag: ‘Waar was de boete?’
Het is officieel: Israël staat voor fascisme. Netanyahu haalt zich woede op de hals met deze controversiële wet
Nederlandse ziekenhuizen maakten miljoenenwinsten in coronajaar 2020, liefst 20 miljoen bij Isala
Aangifte tegen Kaag en Nederlandse regering wegens financieren van terreurorganisaties
Wederopstanding: nieuwe film over Bosnische piramides
WHO past definitie groepsimmuniteit stilletjes aan: ‘Ongelooflijk dit’