De Tweede Kamer heeft de afschaffing van het referendum goedgekeurd. We kunnen in Nederland meer leren van andere fatsoenlijke landen die hoger op democratieranglijsten staan, betoogt hoogleraar Frank Hendriks van de Tilburg University.
Volgens minister van Binnenlandse Zaken Ollongren heeft het raadgevend referendum ‘niet geholpen het vertrouwen in de politiek te herstellen’ en ‘verwachtingen gewekt die niet konden worden waargemaakt’.
Het raadgevende referendum leidt onvermijdelijk tot ‘verwarring’, aldus de minister.
Aangevochten
Maar, zo vraagt Hendriks zich af, algemene verkiezingen zorgen in Nederland toch ook vaak voor verwarring?
Verliezende partijen krijgen, heel verwarrend, soms toch een plek aan de regeringstafel. Lijsttrekkers die voor de verkiezingen ‘zij óf wij’ riepen moeten soms na de verkiezingen ‘zij én wij’ verkopen.
Daarnaast kun je van een referendum ook nooit verwachten dat het ervoor zorgt dat het vertrouwen in de politiek wordt hersteld.
Een referendum houdt immers per definitie in dat een politiek project wordt aangevochten, merkt Hendriks op.
Bijzonder pijnlijk
“Zonder beter verhaal over het referendum blijft het beeld hangen van een regering die vooral zelf geen nieuwe tik op de vingers wil riskeren, zoals in 2016 bij het Oekraïne-referendum,” stelt hij.
“Het ‘nee’ bij dit referendum was in het bijzonder pijnlijk geweest voor premier Rutte, die terug moest naar de Europese verdragspartners waar hij eerder ‘ja’ tegen had gezegd,” voegt hij toe.
Dieper gelegen ziet hij de werking van een achterhaalde democratieopvatting die de Haagse politiek al veel langer in de greep houdt.
Weinig sympathie
Voor een gezonde dosis tegendemocratie bestaat in Nederland weinig sympathie. Een betrokken burgersamenleving is mooi, maar ze moet wel meewerken met het bestuur.
Dat terwijl in een vitale democratie in de ogen van Hendriks juist maatschappelijke tegendruk nodig is.
Klaar
“In plaats van nu eindelijk in te zien dat een niet te negeren waarschuwingssysteem voor maatschappelijk ongenoegen lange tijd ontbrak, concludeert het kabinet-Rutte III dat het maar weer klaar moet zijn met het tegenspel,” aldus Hendriks.
Landen als Denemarken, Zwitserland en Duitsland gaan minder krampachtig om met referenda. Het zou de Nederlandse politiek sieren als ze het aandurfde om hier met open vizier naar te kijken, besluit hij.
Foto: DWiki2 Wikimedia Commons
Schokkende Wob-documenten over coronacrisis opgediept: ‘Wat zit daar in Den Haag ongelofelijk tuig!’
Rechtse betogers in Charlottesville waren acteurs. Trumps favoriete complottheoreticus zorgt voor ophef met controversiële uitspraken
Drie studies linken obesitas aan suikerhoudende dranken
“9/11-vliegtuigen niet gekaapt”
Britten geloven meer in buitenaardsen dan in God
Duitse professor: Meest mysterieuze ster wordt mogelijk zwakker door aliens
Mysterieuze krater gespot bij topgeheime Amerikaanse legerbasis. Wat kan dit zijn?
Hoe Hillary Clinton de Arabische Lente gebruikte om het Midden-Oosten te ontwrichten
Het is aan het gebeuren, het is nu aan het gebeuren. Baudet voorspelt enorme afstraffing voor gevestigde orde op 23 mei