In de jaren tachtig ontwikkelde de Amerikaanse filosoof Hilary Putnam het gedachte-experiment ‘hersenen in een vat’, dat is bedoeld om na te denken over de realiteit, waarheid en bewustzijn.
Het idee is dat een wetenschapper iemands hersenen uit het lichaam haalt, in een vat met vloeistof legt en de neuronen van het brein op een zeer krachtige computer aansluit. Deze computer simuleert een virtuele werkelijkheid. De hersenen zouden dezelfde belevenis hebben als wanneer ze zich in een fysiek lichaam bevonden.
Slapen
Het experiment is eigenlijk een hedendaagse versie van het argument dat gegeven is door Descartes dat hij zijn eigen waarnemingen niet kan vertrouwen omdat een demon ze misschien manipuleert. Hoe kunnen we er zeker van zijn dat we nu wakker zijn en niet slapen of dromen?
Ook de films The Matrix (1999) en Inception (2010) borduren voort op dit gedachte-experiment. In The Matrix ontdekt hoofdpersoon Neo dat de ‘gewone’ wereld een gesimuleerde realiteit is en dat zijn echte lichaam in een vat met vloeistof ligt.
Computersimulatie
Hoewel we er nooit helemaal zeker van kunnen zijn dat de externe wereld eruitziet zoals we die waarnemen met onze zintuigen, kunnen we er wel zeker van zijn dat we bestaan, stelt Laura D’Olimpio van de Universiteit van Notre Dame in Australië. Iedere keer dat we daar aan twijfelen moet er namelijk een ‘ik’ zijn die twijfelt. Of zoals Descartes het in zijn tweede Meditatie omschrijft: ‘Ego sum, ergo existo’ oftewel ‘Ik denk, dus ik besta’.
“Het is dus goed mogelijk dat je brein zich in een vat bevindt en dat de wereld een computersimulatie is, geprogrammeerd door een kwaadaardig genie,” concludeert D’Olimpio. “Maar wees gerust, je kunt tenminste nadenken.”
Verloren stad Atlantis bevond zich mogelijk aan Marokkaanse kust
Schokkend betoog: ‘Orgaanroof terwijl je nog leeft’
Kijk: Deze analyse over de oorlog in Oekraïne ‘hoor of zie je op de Nederlandse tv nergens’
Groep van duizenden ouders dagvaardt De Jonge: ‘Hij moet propagandacampagnes rond coronavaccin staken’
‘Ze willen zonder wetenschappelijk bewijs de boeren opruimen’
De grootste aanslag ooit gepleegd en de grootste leugen ooit verteld. Een nieuw theatercollege waarbij je kin op je borst zakt van verbazing
Kritiek op veroordeling Willem Engel: ‘Oproepen tot vreedzaam demonstreren zou niet strafbaar moeten zijn’
‘Belangrijk document’ over buitenaardse vaartuigen gelekt. Is dit de smoking gun?
Video: Het einde van de mensheid – zoals gepland door de wereldleiders