Mensen zijn nog altijd geneigd snel een autoriteit te gehoorzamen, zelfs als ze iets moeten doen dat schadelijk kan zijn voor anderen. Dat blijkt uit een onderzoek naar klokkenluiders.
Zo’n 50 jaar geleden deed Stanley Milgram zijn bekende gehoorzaamheidsonderzoek aan de Yale-universiteit. Paul van Lange van de VU in Amsterdam vroeg zich af of mensen sindsdien zijn veranderd.
Bij het experiment van Milgram moesten mensen anderen pijnlijke schokken toedienen. Ruim 60 procent ging tot de maximale schok. Zoiets geldt nog altijd in deze tijd. Dat concluderen wetenschappers van de Vrije Universiteit in het tijdschrift Social Influence.
Fictief onderzoek
Ze vroegen proefpersonen om vrienden in enkel positieve bewoordingen uit te nodigen voor een herhaling van een immoreel onderzoek. Het betrof een fictief onderzoek, maar dat wisten de deelnemers niet.
Om de vrienden zover te krijgen dat ze mee wilden doen mochten ze geen negatieve informatie geven. Dit werd gerechtvaardigd door te zeggen dat hun positieve boodschap heel belangrijk zou zijn voor het krijgen van toestemming van de ethische commissie.
Overtuigen
De proefpersonen konden kiezen uit: niet gehoorzamen of gehoorzamen en dus te liegen. Ze konden ook klokkenluiden door anoniem een formulier in te vullen en het onethische onderzoek aan de commissie kenbaar te maken.
Bij een steekproef onder studenten bleek opvallend genoeg dat bijna 65 procent van zichzelf dacht te zullen klokkenluiden en dat nog geen vier procent dacht te gehoorzamen. Drie op de vier proefpersonen bleken echter te gehoorzamen en schreven een positieve boodschap. Van de resterende deelnemers besloot minder dan 10 procent te klokkenluiden.
“Er is een groot verschil tussen wat mensen doen en wat ze zeggen te gaan doen, of wat men van de ander verwacht,” legde hoogleraar Paul van Lange uit. “Gehoorzaamheid aan onethische onderzoeken wordt te laag ingeschat en de kans op klokkenluiden overschat. Kennelijk is de macht van de situatie zo sterk dat mensen zich snel laten overtuigen mee te werken aan een ronduit onethisch onderzoek.”
Bron: Nu.nl
Gerelateerd: De zeven zuilen van het wereldbeeld: Waarom buitenaards leven een ver-van-je-bed-show is
Viroloog Marc Van Ranst krijgt 2 Nederlandse eredoctoraten: ‘Een ontzettende schande’
Onderzoeker: “Osama bin Laden werkte voor de Amerikaanse overheid”
‘Ik heb een zeer goede relatie met Poetin’: Zichtbare irritatie bij Zelensky tijdens ontmoeting met Trump
Trump: ‘We redden de wereld van een radicale linkse filosofie die ons zal vernietigen’
Bizar gedrag alien megastructuur. Hoe kan een ster dit doen?
Journalist volgt rechtszaak tegen Bill Gates cum suis op de voet en is ‘giga geschokt’: ‘Heel griezelig’
Medicinale cannabis helpt tegen autisme. Kijk hoe patiënten erop reageerden
Filmpje: hier de 3 ergste leugens van stikstofminister Van der Wal
Kijk: zorgminister Ernst Kuipers spreekt zichzelf tegen over WHO-pandemieverdrag