Zijn planten intelligenter dan we dachten?

Help door deze informatie met je kennissen op je social netwerk te delen!

Er is helaas geen gesproken versie van dit artikel beschikbaar

Zijn planten intelligenter dan gedacht? Uit nieuw onderzoek blijkt dat planten complexe beslissingen kunnen maken. Duitse wetenschappers kwamen tot de ontdekking dat de zuurbes ervoor kan kiezen om zaadjes af te stoten en zo te voorkomen dat ze worden aangetast door een parasiet.

---Lees verder na dit advertentieblokje---

De onderzoekers spreken van het eerste ecologische bewijs van complex gedrag bij planten. Het onderzoek is gepubliceerd in The American Naturalist en concludeert: “Deze plant heeft een structureel geheugen, maakt onderscheid tussen interne en externe omstandigheden en kan anticiperen op toekomstige risico’s.” Men vermoedde al dat de zuurbes een bijzonder verdedigingsmechanisme heeft omdat de mahoniestruik, een naaste verwant, tien keer zoveel parasitaire fruitvliegjes huisvest. De larven van deze vliegen voeden zich met de zaden van de zuurbes.

In heel Duitsland werden 2000 besjes verzameld en onderzocht op de aanwezigheid van larven van deze fruitvlieg (Rhagoletis meigenii of berberisboorvlieg). De vlieg maakt een klein gaatje in de bessen en legt daar eitjes in. Het geheime wapen van de zuurbes is dat de plant kansberekeningen kan maken. Elke bes bevat twee zaadjes. De plant kan de groei van de zaadjes stoppen om energie te sparen. Als een zaadje wordt aangetast door de parasiet zal de larve zich later voeden met alle zaadjes. Als de plant het ene zaadje afstoot, zal de parasiet sterven en blijft het tweede zaadje bewaard.

De onderzoekers kwamen tot de ontdekking dat aangetaste bessen niet altijd worden afgestoten. Dit hangt helemaal af van de hoeveelheid zaadjes in de bessen. Als de aangetaste bessen twee zaadjes bevatten, zal de plant de zaadjes in 75 procent van de gevallen afstoten om het tweede zaadje te redden. Als de aangetaste bessen slechts één zaadje bevatten, stoot de plant het aangetaste zaadje slechts in 5 procent van de gevallen af.

Op basis van berekeningen konden de wetenschappers het denkpatroon van de plant volgen. Als de zuurbes een bes afstoot met slechts één aangetast zaadje, zal de gehele bes verloren gaan. De plant ‘speculeert’ dat de larve in de bes een natuurlijke dood zal sterven. Een kleine kans is nog altijd beter dan geen kans. Dit anticiperende gedrag, waarbij verwachte verliezen en externe omstandigheden worden afgewogen, verraste de onderzoekers. Ze concluderen dat intelligentie bij planten tot de ecologische mogelijkheden behoort.

Hoe weet de zuurbes wat er precies zal gebeuren nadat een fruitvliegje een opening in een bes heeft gemaakt? Het is nog onduidelijk hoe de plant informatie verwerkt en hoe dit complexe gedrag zich door de tijd heen heeft ontwikkeld.

6-3-2014 bron: Helmholtz Centre for Environmental Research

Lees meer over:
fruitvliegje intelligent planten zuurbes