Overal zie je het sentiment terug dat de media doelbewust de waarheid onderdrukken en zo de gevestigde orde de hand boven het hoofd houden. “En dat sentiment klopt,” schrijft journalist en oprichter van De Correspondent Rob Wijnberg.
Er is alleen geen sprake van een complot, zo zegt Wijnberg, die al 10 jaar bestudeert hoe de media bepalen wat nieuws is en welke beeldvorming eruit voorkomt. Hij legt uit dat er vier belangrijke redenen zijn waarom nieuws een door en door rechts en conservatief product is.
Ten eerste kan nieuws worden gedefinieerd als ‘negatieve uitzonderingen op de regel’. Nieuws laat consequent zien hoe de wereld ten negatieve verandert. Nieuws is nooit: Moskeebezoek onder moslims in Nederland neemt structureel af. Nieuws is: Deze ene moslim radicaliseerde en wilde zichzelf opblazen.
Grote blinde vlek
Dat tweede komt op de voorpagina omdat het eerste structureel, niet sensationeel, niet problematisch en progressief is. En dat maakt eigenlijk alle nieuwsmedia conservatief: ze hebben een grote blinde vlek voor structurele verandering ten goede en dus progressie, schrijft Wijnberg.
Ten tweede wordt nieuws altijd in hapklare brokken gepresenteerd. Omdat het kort moet zijn en onmiddellijk te begrijpen, bevestigt het bestaande zienswijzen en opvattingen. Nieuws is dus bijna nooit nieuw.
Cognitieve dissonantie
Ten derde wordt waarheid geproduceerd door machthebbers en wordt er niet voor niets gesproken van mainstream media. Het plaatje van de wereld dat zij produceren is een reflectie van wat de gevestigde orde als aannemelijk beschouwt, zegt de journalist.
Tot slot werpt Wijnberg aan de hand van een voorbeeld een licht op de cognitieve dissonantie van de nieuwsmedia. Onlangs oordeelde het IMF in een rapport vernietigend over de manier waarop de topmensen van het IMF Griekenland min of meer hebben opgeofferd aan het europroject.
Wereldbeeld
Hoewel het IMF een autoriteit is en het rapport sensationeel is, was de aandacht in de media minimaal. Waarom was het vernietigende rapport geen voorpaginanieuws? De media, en dan met name de NOS en De Telegraaf, hebben de mensen lange tijd voorgehouden dat de Grieken hun schulden moesten terugbetalen en hun zaakjes op orde moesten zien te krijgen.
Nu het IMF toegeeft dat deze strategie heeft gefaald, is het moeilijk om dat wereldbeeld opeens 180 graden bij te stellen zonder gezichtsverlies te lijden, aldus Wijnberg. De media kijken in zo’n geval liever weg dan dat ze het wereldbeeld veranderen.
Coronamaatregelen blijken in strijd met grondwet. ‘Wat in deze crisis gebeurt, is illegaal’
Tiemen Romkes is net als de meeste andere Urkers niet ingeënt: ‘We hebben hier veel verstandige mensen’
Onderzoeksgroep waarschuwt Britse overheid: ‘coronavaccins zijn gevaarlijk voor mensen’
Zijn vreemde cirkels in de lucht bewijs van eerdere universa die voor het onze bestonden? Deze wetenschappers denken van wel
Jodie (25) liep ernstig hersenletsel op na een cocktail van 8 vaccins. Je kunt haar hier steunen in haar strijd voor gerechtigheid
VS deed jarenlang in het geheim onderzoek naar UFO’s. Dit bewijsmateriaal wilde men openbaar maken
Hubble-telescoop spot mysterieuze objecten in de ruimte: “Ze lijken in niets op wat ooit is gezien of voorspeld”
Nieuw-Zeeland in lockdown na eerste lokale coronageval in 170 dagen: ‘Praat niet met je buren’
Beelden: van Parijs tot Tel Aviv, overal zijn grote protesten tegen de ‘gezondheidspas’