Na het lezen van Het verborgen leven van bomen van de Duitse boswachter Peter Wohlleben kijk je met andere ogen naar bomen. Het zijn sociale wezens die voedingsstoffen en informatie uitwisselen, langdurige vriendschappen aangaan, kunnen tellen en onthouden en pijn voelen.
Wohlleben is al 30 jaar bosbeheerder en heeft er zelf ook 20 jaar over gedaan om te concluderen dat bomen sociale wezens zijn. In zijn boek vertelt hij over hun vriendschappen, hun taal en gedrag. In Duitsland was het boek maandenlang een grote hit. Inmiddels is het ook vertaald in het Nederlands.
Een moederboom geeft haar nakomelingen via haar wortels een suikeroplossing, die ze in leven houdt. Via dezelfde wortels verlenen bomen zorg aan familieleden in de buurt die dorst hebben of ziek zijn.
Geheime geurtaal
Boodschappen en nieuwtjes worden gedeeld via de draden die zwammen en schimmels ondergronds tussen de wortels spinnen. In één hand bosgrond leven evenveel levende wezens als er mensen zijn op aarde, legt Wohlleben uit.
De bomen communiceren via bloesems aan hun takken, door elektrische impulsen: ze hebben een geheime geurtaal. De boswachter legt uit dat soortgenoten elkaar de ruimte geven. Hun kronen groeien van elkaar af. Bomen houden hun nakomelingen bewust in hun schaduw tot ze sterk genoeg zijn.
Bruut verstoord
Volgens Wohlleben waarschuwen bomen elkaar tegen insecten, spreken ze af wanneer ze gaan bloeien en onderhouden ze elkaar. Daardoor kunnen bomen hun energie heel goed verdelen.
Huidige bosbouwnormen stellen dat het kappen van sommige bomen juist goed is voor de andere. Dat klopt volgens Wohlleben niet. Het communicatiesysteem wordt namelijk bruut verstoord door elke boom die verdwijnt, zegt hij.
Boekentip: Het verborgen leven van bomen
Nieuwe NPO-serie over dystopische maatschappij waarin alle bewoners zijn gechipt: ‘Dit is ziek!’
IJzeren Driehoek: de Carlyle Group (video)
Europarlementariër Guy Verhofstadt krijgt volle laag: ‘Vuile oorlogshitser’
‘We gaan met het coronapaspoort een glibberig pad op’
Jamila (44) neemt afscheid van de politie: ‘Ik ben het disproportioneel geweld jegens burgers helemaal zat’
NASA doet vandaag ‘zeer belangrijke’ onthulling over Mars
7 voorbeelden: wat is de echte grondslag van de angst die nu wordt gecreëerd
Proef voor toekomstig digitaal reisdocument met gezichtsherkenning in aantocht
Ik was directeur van de CIA. We logen, we stalen en we belazerden de boel. Minister Pompeo laat ware aard zien