Een ode aan complottheorieën en complotdenkers. Lees het artikel van deze docent

Help mee door dit artikel met iedereen op je social media te delen!

Er is helaas geen gesproken versie van dit artikel beschikbaar

Als je vóór 2012 had gezegd dat de Australische overheid geen goede intenties had met betrekking tot Oost-Timor, zou je waarschijnlijk zijn weggezet als complottheoreticus.

Toen bleek opeens dat de Australian Secret Intelligence Service het kabinetskantoor van Oost-Timor had afgeluisterd tijdens onderhandelingen over olie- en gasvelden.

Het gebeurt veel vaker dat complottheorieën later feiten worden, schrijft docent David Coady van de Universiteit van Tasmanië.

CIA

In de jaren negentig claimde journalist Gary Webb dat de CIA samenzweerde met drugsdealers om cocaïne naar de VS te smokkelen. Velen zagen hem als een complotdenker, maar Webb bleek uiteindelijk wel gelijk te hebben.

Coady merkt op dat complottheorieën een slechte reputatie hebben. Mensen die erin geloven worden gezien als irrationeel.

Dat is volgens hem vreemd, aangezien complottheorieën net als wetenschappelijke theorieën en vrijwel alle andere soorten theorieën soms kloppen en soms niet kloppen.

Ketterij

Coady trekt een parallel met de term ‘ketterij’ die in de middeleeuwen in Europa werd gebruikt.

In beide gevallen zijn het termen die gebruikt worden als propaganda, bedoeld om mensen die andere overtuigingen hebben te stigmatiseren en marginaliseren.

Mensen die in onze cultuur worden bestempeld als ‘complottheoretici’ kunnen worden vergeleken met de ‘ketters’ in middeleeuws Europa.

Inquisitie

Vandaag de dag vervullen psychologen en sociale wetenschappers de rol van de Inquisitie, aldus Coady.

Vrijwel alle psychologen en sociale wetenschappers zijn namelijk van mening dat complottheorieën niet kloppen, schadelijk zijn en het gevolg zijn van een irrationeel proces.

Een negatief gevolg hiervan is dat ze bijdragen aan een politiek milieu waarin het juist makkelijker is voor een complot om te blijven bestaan.

Manipulatief gedrag

Een ander negatief gevolg is dat de mensen die worden bestempeld als complottheoretici onrecht wordt aangedaan, stelt de docent.

Volgens Coady zijn het juist de professionele psychologen die een irrationele en autoritaire visie hebben.

Ze maken zich schuldig aan manipulatief gedrag door mensen hun eigen gezond verstand in twijfel te laten trekken, besluit hij.

[The Conversation]

Lees meer over:
Australië CIA complottheoreticus complottheorie Inquisitie ketterij