De griepremmer Tamiflu beschermt niet tegen ernstige complicaties van de griep, zoals longontsteking, en remt de verspreiding van het griepvirus niet af. Toch hebben verschillende landen voor miljarden euro’s van het medicijn ingeslagen tegen de vogelgriep en de Mexicaanse griep.
Tamiflu hoort in veel landen, waaronder ook België en Nederland, tot de medicijnen die regelmatig worden voorgeschreven aan grieppatiënten. Er zijn ook voorraden aangelegd voor het geval dat er nieuwe griepvirussen zouden opduiken. Op advies van de Gezondheidsraad heeft de Nederlandse overheid in 2009 4,5 miljoen doses aangeschaft. De werking van het middel is nooit bewezen omdat de producent, farmareus Roche, de onderzoeksgegevens hardnekkig geheim hield.
Uit 20 studies naar Tamiflu en 26 studies naar een ander griepmedicijn Relenza blijkt dat de middelen griepsymptomen met amper een halve dag verkorten (van 7 naar 6,3 dagen), maar tegelijk het risico op misselijkheid, psychiatrische stoornissen en nierproblemen verhogen. Bij kinderen werd geen positief effect gevonden en één studie vond zelfs aanwijzingen dat Tamiflu de aanmaak van lichaamseigen afweercellen afremt.
In het geval van een griepepidemie hebben we dus niets aan de voorraad Tamiflu die de overheid heeft aangelegd. De geheimhouding rond medicijnonderzoek maakt duidelijk dat er veel is wat we niet weten over andere medicijnen die we gebruiken, schrijft Ben Goldacre in The Guardian.
Hij spreekt van een groot schandaal. Enerzijds omdat overheden miljoenen hebben uitgegeven aan een medicijn dat niet werkt en anderzijds omdat fabrikant Roche geen wet heeft overtreden toen het belangrijke informatie geheim hield. Het onderzoek naar medicijnen die we vandaag de dag gebruiken wordt stelselmatig op legale wijze achtergehouden voor artsen, onderzoekers en patiënten.
In 2009 was er bezorgdheid over een nieuwe griepepidemie en overheden investeerden miljarden in Tamiflu. De Britse en Australische overheid vroegen de Cochrane Collaboration, een internationaal samenwerkingsverband van wetenschappers, om de gegevens over het middel nog eens tegen het licht te houden. Pas afgelopen jaar kreeg de groep daar de kans toe.
Al die miljoenen die zijn verspild aan Tamiflu, zijn volgens Goldacre nog maar het topje van de ijsberg. De resultaten van klinische onderzoeken naar medicijnen die we op dit moment gebruiken worden nog steeds op grote schaal achtergehouden. Daarbij komt dat veranderingen in Europese wet- en regelgeving alleen betrekking hebben op nieuwe studies. Alle onderzoeken naar bestaande medicijnen mogen geheim worden gehouden. Vaak is het zo dat farmaceuten meer openheid beloven en een paar jaar later weer terugkrabbelen.
We hebben toezichthouders, beleidsmakers en instanties nodig die volledige openheid eisen, aldus Goldacre. We moeten weten welke informatie ontbreekt en wie daar verantwoordelijk voor is.
Megabanken nemen langzaam de wereld over
Krijgen alle Zwitsers een onvoorwaardelijk basisinkomen?
Gideon van Meijeren maakt furore op wereldtoneel met ontmaskering van leugenaar Rutte
Nieuw-Zeelandse minister voor coronazaken: overheid gaat ongevaccineerden opsporen
Zonnevlam stuurt plasmawolk naar de Aarde
Enorme sluier koud plasma hoog boven de Aarde ontdekt
Nepnieuwsschandaal in mediawereld breidt zich verder uit. Spiegel schorst twee senior redacteuren en klaagt gevallen sterjournalist aan
Chronisch zieke vrouw van de medicijnen af nadat ze haar voedingspatroon drastisch omgooit
Duitse pathologen onderzoeken sterfgevallen na covidprik en zijn verbaasd over de resultaten