‘Zorgpremie verplichten op straffe van een boete is onmenselijk’

Help anderen door dit met vrienden op je socials te delen!

Er is helaas geen gesproken versie van dit artikel beschikbaar

Er bestaat een toenemend aantal burgers dat de verplichte zorgverzekeringspremie niet betaalt.

De premie van 130 procent die opgelegd wordt als iemand een half jaar achterloopt met het betalen van de zorgpremie en de rigide manier waarop deze koste wat kost verhaald wordt op vooral de minst draagkrachtigen, is onredelijk en onwenselijk.

---Lees verder na dit advertentieblokje---

Er is in het besluitvormingsproces waarbij de premie als dwangmaatregel wordt opgelegd, geen ruimte voor een burger om aan te geven om welke reden hij de zorgpremie niet betaalt of niet kan betalen. Er is geen mogelijkheid tot bezwaar. Er bestaat binnen het kader van de zorgverzekeringswet geen ruimte voor een situatie waarin een burger, zonder dat het aan hemzelf te wijten zou zijn, de premie niet kan betalen.

Dit maakt het verplichte zorgverzekeringsstelsel onmenselijk. Bij het invoeren van de wetgeving is men er kennelijk van uitgegaan dat iedereen die Nederlands staatsburger is, of legaal in Nederland verblijft, over een inkomen of over voldoende inkomen beschikt om een dak boven het hoofd te hebben en te kunnen eten en daarnaast nog zorgpremie te betalen. Van deze kosten wordt voor de minima maar een deel gedekt door de zorgtoeslag.

Er zijn voorbeelden waarbij burgers niet over een inkomen beschikken:

Voorbeeld 1: iemand vraagt een bijstandsuitkering aan, maar die wordt niet toegekend.

Voorbeeld 2: iemand heeft werk en inkomen en wordt ziek, maar is door de werkgever niet als ziek aangemeld. Het contract wordt niet verlengd. Hij komt niet in aanmerking voor WW of bijstand, omdat hij ziek is. Een ziekte-uitkering wordt niet toegekend, omdat de werkgever hem niet ziek heeft gemeld.

Voorbeeld 3: een werkgever keert niet of onvoldoende loon uit.

Tegen al deze voorbeeldsituaties uit de praktijk bestaan rechtsmiddelen, maar de inzet daarvan en het bereiken van resultaat daarmee vergt tijd en kost steeds meer geld. Een dergelijk probleem wordt pas maanden of zelfs jaren later opgelost, als het al opgelost wordt. Deze tijd ontbreekt de burger in geldnood. De schuldlast die bij het ontbreken van inkomen opgebouwd wordt, door incassokosten, dagvaardingen en procedures van schuldeisers, met als preferente schuldeiser de zorgverzekeraar, ontregelt het leven van betrokkenen gedurende een langere periode. Dat creëert wanhoop en moedeloosheid.

Bij de invoering van deze wetgeving in onvoldoende nagedacht over mensen die niet kunnen betalen, omdat zij eenvoudigweg (al dan niet tijdelijk) geen inkomen hebben of te weinig inkomen hebben. Iemand die geen 100 procent kan betalen, kan zeker geen 130 procent betalen (als het bedrag is verhoogd met de premie).

Iemand die niet gevraagd heeft om een zorgverzekering, omdat hij weet dat hij deze niet kan betalen, noem je geen wanbetaler. Dat is een etiket dat uitgaat van kwade trouw en niet van onvermogen.

Jehanne Huisman,
sociaal advocaat te Delft

Dit artikel verscheen op 10 september 2011 in de Volkskrant.

Lees meer over: