De ideeën van deze natuurkundige over tijd zullen je versteld doen staan. Wat is echt?

Help door deze informatie met iedereen op je socials te delen!

Er is helaas geen gesproken versie van dit artikel beschikbaar

Tijd voelt echt, maar bestaat volgens de kwantummechanica niet. Theoretisch natuurkundige Carlo Rovelli schreef een boek over de manier waarop mensen tijd ervaren en het feit dat het op micro- en macroschaal niet bestaat.

Chronologie en continuïteit hebben we zelf verzonnen om ons bestaan te begrijpen, betoogt hij.

Tijd is volgens hem slechts een perspectief in plaats van een universele waarheid. Het is een perspectief dat mensen delen als gevolg van hun biologie, evolutie, plek op aarde en de plek van de planeet in het heelal.

Ontelbare gebeurtenissen

“Vanuit ons standpunt bekeken verstrijkt de tijd,” schrijft de natuurkundige. Op kwantumniveau zijn gebeurtenissen van zo korte duur dat ze niet kunnen worden onderverdeeld en dat er niet zoiets als tijd bestaat.

Sterker nog: er bestaat helemaal niets. Het universum bestaat enkel uit ontelbare gebeurtenissen.

Zelfs iets wat op een ding lijkt – bijvoorbeeld een steen – is een gebeurtenis die plaatsvindt met een snelheid die we niet kunnen registeren, legt Rovelli uit.

De steen bevindt zich in een eindeloze staat van transformatie en als je maar lang genoeg wacht zal hij een andere vorm aannemen.

Beperkingen

Er is dus niet zoiets als ruimte of tijd, er zijn enkel processen die fysiekeke grootheden van het ene in het andere doen veranderen.

De wereld lijkt geordend te zijn en van het verleden naar het heden te gaan. We denken dat gebeurtenissen lineair zijn.

We linken gebeurtenissen aan uitkomsten en dat geeft ons een gevoel van tijd. Mensen negeren daarbij echter de meeste andere gebeurtenissen, relaties en mogelijkheden.

Onze beperkingen creëren op die manier een onjuist of incompleet gevoel van orde, stelt Rovelli.

Onwetendheid

We maken de wereld wazig om ons erop te kunnen focussen. We maken onszelf blind om te kunnen kijken. Om die reden is tijd onwetendheid, klinkt het.

Aan de hand van enkele voorbeelden is het makkelijker te begrijpen dat tijd een menselijk concept is.

Als je naar een verre planeet, bijvoorbeeld Proxima b, kijkt door een telescoop, is het ‘nu’ op aarde anders dan op de planeet.

Het licht dat je op aarde opvangt van Proxima b heeft de planeet vier jaar geleden verlaten en is dus oud nieuws.

In ons hoofd

Als je in New York bent en met vrienden in Amsterdam praat zijn er milliseconden verstreken op het moment dat hun woorden je oren bereiken en is het ‘nu’ anders dan het was op het moment dat de persoon aan de andere kant antwoordde: ‘Ik kan je nu horen’.

Op een bergtop verstrijkt de tijd bovendien sneller dan op de grond.

Waar het op neer komt is dat de structuur van de wereld anders is dan het naïeve beeld dat we ervan hebben, zegt Rovelli.

“Tijd is een emotionele en psychologische ervaring en heeft weinig van doen met de externe realiteit,” besluit hij. “Het is iets wat zich grotendeels afspeelt in ons hoofd.”

[Qz]

Lees meer over:
aarde kwantummechanica ruimte tijd