Deze week in Goochelen met cijfers: het mysterie van de verdwenen hittegolven. Hoe het KNMI je voor de gek houdt

Help anderen door deze informatie met jouw kennissen op je social media te delen!

Er is helaas geen gesproken versie van dit artikel beschikbaar

Afgelopen weekend kwam er een einde aan de hittegolf, die in totaal 13 dagen duurde. Een warme zomer zoals we die nu hebben, gaan we in de toekomst nog veel vaker zien, waarschuwde KNMI-wetenschapper Geert Jan van Oldenborgh. We gaan eens kijken hoe het KNMI met de cijfertjes knoeit om gewenste uitkomsten te krijgen.

Geograaf Rob de Vos van de website klimaatgek deed een opvallende ontdekking: het KNMI is na 2015 opeens 16 hittegolven ‘kwijtgeraakt’.

Omdat deze hittegolven zich voordeden tussen 1901 en 1950 lijkt het alsof het aantal hittegolven in de afgelopen decennia is toegenomen.

Geen sprake

Op 4 juni 2015 plaatste De Vos een overzicht van de hittegolven sinds 1901. De tabel van het KNMI telde van 1901 tot 1951 liefst 23 hittegolven.

Deze tabel is inmiddels niet meer te vinden op de website van het KNMI. Het instituut heeft een nieuwe tabel gemaakt waarin voor dezelfde periode nog maar zeven hittegolven worden geteld.

Het KNMI is dus tussen 2015 en 2018 zomaar 16 hittegolven kwijtgeraakt, alle uit de periode tussen 1901 en 1951, merkt De Vos op.

In het artikel uit 2015 had de geograaf ook een grafiek toegevoegd om aan te tonen dat er van een toename van het aantal hittegolven geen sprake is.

Goochelen met cijfers

“Er zijn dus in drie jaar tijd 16 hittegolven zomaar ‘verdwenen’ uit het archief van het KNMI,” schrijft hij. “Waar zijn ze gebleven?”

Het KNMI heeft besloten de etmaaltemperaturen van De Bilt van 1901 tot 1951 te ‘homogeniseren’ oftewel ‘bij te stellen’. Goochelen met cijfers noemen we dat.

De homogenisering betekent dat voor alle jaren tussen 1901 en 1951 de jaartemperatuur ongeveer 0,2 graden Celsius lager uitvalt dan de gemiddelden op basis van de gemeten data.

En voor de periode van 1955 tot 1970 werden de temperaturen naar boven bijgesteld.

Bewust verlaagd

Het gevolg is dat er door de homogenisatie zomaar 16 hittegolven verdwenen zijn uit de hittegolftabel. Het resultaat: na 1950 tellen we nu veel meer hittegolven dan in de eerste helft van de 20e eeuw, aldus De Vos.

En zo lijkt het opeens alsof de temperatuur stijgt en het aantal hittegolven toeneemt.

Selffulfilling prophecy heet dit: wanneer wat je verwacht en voorspelt, werkelijkheid wordt. “De temperaturen in De Bilt zijn tussen 1901 en 1951 bewust verlaagd,” besluit De Vos.

[klimaatgek]

Lees meer over:
De Bilt global warming hittegolf klimaatverandering KNMI