Natuur en Milieu

Waarom niemand de ‘maan-illusie’ kan verklaren

Help anderen door dit artikel met jouw vrienden op je social netwerk te delen!
Er is helaas geen gesproken versie van dit artikel beschikbaar

Tijdens de volle maan later deze maand wordt een optische illusie zichtbaar die mensen al sinds de tijd van Aristoteles voor een raadsel stelt.

De maan lijkt een stuk groter te zijn naarmate deze zich dichter bij de horizon bevindt dan wanneer deze hoger aan de hemel staat.

---Lees verder na dit advertentieblokje---

Dit gezichtsbedrog doet zich ook voor bij de zon en de sterrenbeelden. Het mechanisme hierachter is niet helemaal duidelijk, wel is het zo dat de aan de horizon staande maan eenvoudiger kan worden vergeleken met verafstaande objecten waarvan de grootte bekend is.

De afstand tussen de aarde en maan varieert steeds waardoor af en toe een zogeheten supermaan is te zien. Een supermaan is een volle maan waarbij de afstand tot de aarde het kleinst is. Deze supermaan kan tot wel 16 procent groter en helderder zijn dan een gemiddelde volle maan.

Vroeger dacht men dat de maan-illusie te maken had met de atmosfeer. Men nam aan dat het beeld van de maan werd vergroot door stof in de buurt van het aardoppervlak. Later beseften wetenschappers dat de maan dan kleiner zou moeten lijken in de buurt van de horizon.

Wanneer we naar de maan kijken wordt een afbeelding met een doorsnee van 0,15 millimeter op ons netvlies geprojecteerd, ongeacht of de maan hoog of laag aan de hemel staat. Toch houdt ons brein vol dat grootte van de maan varieert.

Waarom niemand de maan-illusie kan verklarenIn 1913 stelde de Italiaanse psycholoog Mario Ponzo dat de ware grootte van een object in onze waarneming wordt beoordeeld tegen de achtergrond. Dit illustreerde hij door twee horizontale lijnen te plaatsen tegen een achtergrond van twee convergerende lijnen met dwarsverbindingen, zoals twee spoorstaven met bielzen bij een spoorweg. De bovenste gele lijn lijkt langer dan de onderste. Sommige onderzoekers verklaren de maan-illusie als een voorbeeld van deze Ponzo-illusie.

Waarom niemand de maan-illusie kan verklarenDaarnaast ontdekte de Duitse psycholoog Hermann Ebbinghaus (1850-1909) de Ebbinghaus-illusie. In het plaatje zijn twee oranje cirkels van dezelfde grootte omringd door een ring van grote en kleine cirkels. De eerste centrale cirkel lijkt kleiner dan de tweede. Deze illusie is verwant aan de maan-illusie waarbij het lijkt alsof de maan groter is omdat je net boven de horizon waarneemt in relatie tot gebouwen.

Er zijn nog meer mogelijke theorieën voor de maan-illusie, maar de wetenschap heeft dit millenia oude mysterie nog altijd niet volledig kunnen verklaren.

Bron: MNN.com

Gerelateerd:

 

0 0 stemmen
Artikel waardering

Interessant

Vond je deze info waardevol?
Klik hieronder en deel het op je Socials!
+
Meld je aan op onze gratis PUSH meldingen
Aanmelden
?
+
Volg ons op ons gratis Telegram kanaal
Volg Ons
?
+
Steun ons met een vrijwillige bijdrage
Doneer
?

Robin de Boer

Robin de Boer (1983) heeft Economische Geografie gestudeerd aan de Rijksuniversiteit Groningen. Hij is sinds juni 2014 werkzaam als hoofdredacteur van NineForNews.
Aanmelden
Laat het mij weten wanneer er
guest

24 Reacties
Oudste
Nieuwste Meeste stemmen
Inline Reacties
Alle reacties zien
kenn
kenn
11 jaren geleden

weet iemand waarom in horror films is vaak een volle maan wordt gezien?

Nabokodonosor
Nabokodonosor
11 jaren geleden

Door de bolling van de aarde en dus ook de atmosfeer krijg je een bepaald soort lens-effect waardoor het beeld vertrokken raakt waardoor de maan en ook de zon bij het opkomen en ondergaan groter lijken. Gewoon natuurkunde dus.

Octane
Octane
11 jaren geleden

Dit is geen illusie. Dit is de lenswerking van de atmosfeer. Dit gebeurt ook ’s morgens met de zon. Met goede spullen is dit ook fotografisch te bewijzen door iemand die weet waar hij mee bezig is.

Jacques
Jacques
11 jaren geleden

Het fenomeen dat de maan maar ook de zon laag aan de horizon groter lijken, heeft alles te maken met de evolutie van de mens. De mens had weinig te duchten van zaken die zich in de lucht boven hem/haar afspelen. Maar des te meer aan alles, wat zich op de grond afspeelt (gevaarlijke roofdieren etc.). Dus dat moet groter en duidelijker zich ‘melden’. En dat doet het ook. De maan en zon melden zich onder alle hoeken. Andere voorwerpen zijn meestal aan de horizon zichtbaar en niet boven je. Wel soms onder je als je bijvoorbeeld van een flatgebouw naar beneden kijkt lijkt alles op de grond wel eindeloos ver weg. Ook dat is weer een natuurlijke en goede waarschuwing cq bescherming.

Freek
Freek
11 jaren geleden

[quote name=”Octane”]Dit is geen illusie. Dit is de lenswerking van de atmosfeer. Dit gebeurt ook ’s morgens met de zon. Met goede spullen is dit ook fotografisch te bewijzen door iemand die weet waar hij mee bezig is.[/quote]

[quote name=”Nabokodonosor”]Door de bolling van de aarde en dus ook de atmosfeer krijg je een bepaald soort lens-effect waardoor het beeld vertrokken raakt waardoor de maan en ook de zon bij het opkomen en ondergaan groter lijken. Gewoon natuurkunde dus.[/quote]

Sorry, folks, het is echt een illusie:
http://www.greeksky.gr/files/photos/moon/20080122MoonIllusion.htm

reactie op
reactie op
11 jaren geleden

Hoi Kenn , zeg nou zelf , een halve maan is toch helemaal niet spannend.

Henk001
Henk001
11 jaren geleden

[quote name=”Nabokodonosor”]Door de bolling van de aarde en dus ook de atmosfeer krijg je een bepaald soort lens-effect waardoor het beeld vertrokken raakt waardoor de maan en ook de zon bij het opkomen en ondergaan groter lijken. Gewoon natuurkunde dus.[/quote]
het filmpje laat toch duidelijk zien dat dat niet de verklaring kan zijn?

Olaf
Olaf
11 jaren geleden

Dit filmpje hierboven is mooi ja , zeker als je beseft dat de maan hier van West naar Oost beweegt. En dat dit al 200 miljoen jaar geleden voor het laatst geweest is dat dit voor het laatst gebeurd is. Blijft echter leuk filmpje

pinobot
pinobot
11 jaren geleden

Wat ik nooit heb begrepen is dat in de zon kijken slecht voor je ogen is terwijl ze zeggen dat we hier geëvolueerd zijn.

Fremdkörper
Fremdkörper
11 jaren geleden

De kop boven het artikel (“Waarom niemand de maanillusie kan verklaren”) suggereert dat het artikel uit de doeken gaat doen waarom niemand deze illusie kan verklaren.
Dat zie ik niet gebeuren.
En dat kan ook eigenlijk niet, want om te kunnen verklaren waarom niemand de illusie kan verklaren moet je heel goed weten waarom alle verklaring fout zijn en dat kan eigenlijk alleen als je weet hoe het wel zit, waarmee de kop dan weer ontkent wordt.

Lastig hoor, goede kop verzinnen! 😉

Link
Link
11 jaren geleden

De hele evolutieleer van amoebe tot mens is sowieso echt belachelijk. Ik geef toe dat in God(en) geloven ook extreem vergezocht is, maar dit vind ik eigenlijk nog veel dommer. Het universum kent nog vele geheimen, maar het is geen geheim dat is het behoorlijk idioot is dat alles begon met een bigbang en vervolgens is er leven ontstaan en alles wat leeft op deze planeet begon zo’n beetje bij een simpele amoebe.

Overigens is het concept van natuurlijke selectie al vele malen gedeconstrueerd, onlangs nog door onder meer de atheïstische wetenschappers Fodor en Piattelli-Palmarini. Zij achten evolutietheorie en natuurlijke selectie een “loze theorie”, die zichzelf altijd bevestigt zonder empirische controlemogelijkheid en dus zonder werkelijk wetenschappelijke inhoud.

Ik ben niet iemand die de waarheid wil claimen, want ik laat de waarheid in het midden. Maar de kans dat alles als basis toeval heeft, acht ik echt zeer klein. Nihil.

Maar goed, het gaat nu over de maan.

kengai
kengai
11 jaren geleden

Sorry Olaf, maar volgens mij gaat de maan ook van oost naar west.

Dondervogel
Dondervogel
11 jaren geleden

Waarom optisch bedrog, als we naar de maan kijken??Omdat onze atmosfeer de werking heeft als die van een lens.En dit komt weer door vochtdruppeltjes, die in meer of mindere mate in de atmosfeer zit.Vandaar, of groot zichtbaar, of een kleinere zichtbare maan.

nella
nella
11 jaren geleden

In ieder geval is het een prachtig schouwspel zoals alles ,ik kijk altijd omhoog en verbaasd me altijd over dat mooie mysterie dat er is ,die kleuren de sterren de maan en het is er gratis voor iedereen ,,,,,

Bert
Bert
11 jaren geleden

Voor de zon-illusie geldt hetzelfde. Kijk bijvoorbeeld maar eens naar een mooie zonsopkomst.

Wesley
Wesley
11 jaren geleden

[quote name=”pinobot”]Wat ik nooit heb begrepen is dat in de zon kijken slecht voor je ogen is terwijl ze zeggen dat we hier geëvolueerd zijn.[/quote]Wat begrijp je daar niet aan?

In de zon liggen bij 35 graden is ook slecht voor je, je verbrand levend als blanke.

En zo zijn er meer volstrekt natuurlijke dingen die slecht voor je zijn.

Gerard
Gerard
11 jaren geleden

Zou je dat bv. ook kunnen vergelijken door met een fototoestel een foto te maken van de maan vlak boven de horizon en daarna als ie hoog staat, waarbij de focus en vooral de zoomstand gelijk blijven? Wellicht dat iemand dat een keer kan testen? Ik heb zelf geen fatsoenlijk toestel wat je handmatig kan instellen.

Als je daarna op beide afdrukken de doorsnede van de maan opmeet zou dat gelijk moeten zijn.

joop
joop
11 jaren geleden

lensvorming door de atmosfeer van de aarde
duhh!!

Henk001
Henk001
11 jaren geleden

[quote name=”Olaf”]Dit filmpje hierboven is mooi ja , zeker als je beseft dat de maan hier van West naar Oost beweegt. En dat dit al 200 miljoen jaar geleden voor het laatst geweest is dat dit voor het laatst gebeurd is. Blijft echter leuk filmpje[/quote]
dit filmpje is een maanopkomst gemaakt in australië, daar komt alles op in het oosten, bereikt het hoogste punt in het noorden en gaat onder in het westen. klopt dus precies. ik bedoelde trouwens het TED-filmpje daarboven.
wat bedoel je overigens met 200 miljoen jaar geleden draaide de maan de andere kant op?

Gerard
Gerard
11 jaren geleden

[quote name=”joop”]lensvorming door de atmosfeer van de aarde
duhh!![/quote]

Inderdaad, de atmosferische schil heeft de vorm van ee horlogeglas, een vergrotende lens heeft minstens 1 bolle kant tegenover een vlakke of zelfs bolle kant. Een horlogeglas-vorm (dus op alle punten is het medium even dik) vergroot niet.

Freek
Freek
11 jaren geleden

[quote name=”Gerard”]Zou je dat bv. ook kunnen vergelijken door met een fototoestel een foto te maken van de maan vlak boven de horizon en daarna als ie hoog staat, waarbij de focus en vooral de zoomstand gelijk blijven? Wellicht dat iemand dat een keer kan testen? Ik heb zelf geen fatsoenlijk toestel wat je handmatig kan instellen.

Als je daarna op beide afdrukken de doorsnede van de maan opmeet zou dat gelijk moeten zijn.[/quote]

Dat is dus al gedaan. Uit mijn eerdere post, een vergelijking van de grootte van de maan nabij de horizon en een aantal uren later, hoog in de lucht:
http://www.greeksky.gr/files/photos/moon/20080122MoonIllusion.htm

LPChip
LPChip
11 jaren geleden

Grappig. Ik had dit gelezen, kijk vanavond naar buiten en zie een kleine halve maan. Op gegeven moment gaat de maan lager en lager en ineens ide maan een stuk groter. 1,5 tot 2x zo groot. Ondersteboven kijken maakte geen verschil overigens.

De plaats was niet zo heel ver van de eerdere positie af. Ongeveer een cm of 20 naar rechts en 10 cm naar beneden. Allebij vlak boven de huizen, dus het lijkt mij het meest met de dampring/invalshoek te maken te hebben.

guido
guido
11 jaren geleden

Heel simpel: als je een beetje soepel bent, kan je je bukken en door je benen naar dee maan kijken.
Dan zie je die maan ondersteboven én die maan is plots veel kleiner ?
Gewoon een illusie die grotere maan.

Candor
Candor
10 jaren geleden

kenn
11 september 2013 17:45 at 17:45
weet iemand waarom in horror films is vaak een volle maan wordt gezien?

Omdat sommige mensen zich anders gaan gedragen die er gevoelig voor zijn , het heeft iets mysterieus en de maan heeft een invloed op mens en natuur vandaar dat het woord Lunu tic toepaselijk is .

http://www.livescience.com/13323-supermoon-lunacy-full-moon-myths.html

Vanuit vroeger werden er rituelen gedaan met de standen van de maan en ook alles hing samen met astrologie in alle oude culturen, we zijn terug uit gegaan ipv vooruit en staan steeds verder af van onszelf af en worden verder verdreven van de Natuur .

http://www.everythingunderthemoon.net/moon-phases.htm

Back to top button
24
0
We lezen graag je reactie!x