
Economen denken serieus na over het verbieden van banken. Dat klinkt misschien belachelijk en vergezocht, maar het is eigenlijk zo gek nog niet. Er zijn namelijk grote misvattingen over wat banken nu precies doen, zo meldt Business Insider. Als een bank je een hypotheek of andere lening verstrekt, gaat men niet naar de kluis om te kijken of er geld ligt dat door anderen is gestort. In plaats daarvan voert de bank op magische wijze een aantal getallen in op je bankrekening.
Commerciële banken creëren geld. De hoeveelheid die ze kunnen creëren wordt beperkt door regulering, financieel beleid en de markt, maar het meeste geld wordt vandaag de dag gecreëerd door banken. Steeds meer economen pleiten voor een verbod op geldcreatie door banken.
Sinds het begin van de economische crisis wordt besproken hoe het financiële systeem veiliger kan worden gemaakt. Het debat werd pas echt aangezwengeld toen FT-columnist Martin Wolf opriep de banken hun recht op geldcreatie te ontnemen. Doordat banken geld uit het niets mogen creëren raakt de economie ontwricht, aldus Wolf.
Mensen verwachten dat hun geld veilig is, maar wanneer banken te veel risicovolle leningen verstrekken wordt de overheid gedwongen in te grijpen. Wolf wil dat je bij een bank alleen nog maar geld kunt storten en opnemen en dat er betalingen kunnen worden gedaan. Hij vindt dat ze geen geld moeten kunnen creëren.
Econoom John Cochrane uit Chicago kwam onlangs met een soortgelijk idee, schrijven Amin Mian en Amir Sufi op hun blog House of Debt. Ze verwijzen naar een voorstel uit 1939 van de beroemde econoom Irving Fisher, die na de Grote Depressie een stabieler banksysteem wilde. Hij wilde nadrukkelijk voorkomen dat banken in staat waren om geld te creëren.
Fisher waarschuwde dat het moderne bankenstelsel een ‘losse schroef’ is in het bankwezen en dat banken te veel macht hebben. Econoom Cochrane stelde dat banken nog steeds hypotheken en leningen mogen verstrekken, maar dat ze moeten worden gefinancierd door andere autoriteiten. Deze instituties kunnen volledig worden gefinancierd door middel van eigen vermogen en schuld, zodat er geen risico is dat ze uitgekocht moeten worden.
Martin Wolf zegt dat er waarschijnlijk eerst nog een crisis moet komen voordat hier openlijk over gesproken zal worden:
Ons financiële stelsel is zo instabiel omdat het in eerste instantie een vrijbrief kreeg om bijna al het geld in de economie te creëren, en het daarna werd gedwongen om dat geld veilig te stellen. Dit is een gigantisch gat in het hart van onze markteconomieën. Het kan worden gedicht door geldcreatie over te laten aan de overheid. Dat zal nu niet gebeuren, maar het is wel een mogelijkheid. Als de volgende crisis komt – en die zal er zeker komen – moeten we klaarstaan.
Er zijn enkele bezwaren tegen dit idee. In een stuk getiteld Is A Banking Ban The Answer? wijst econoom Paul Krugman erop dat de financiële activiteit dan gaat verschuiven van het bankenstelsel naar het minder gereguleerde schaduwbankwezen.
Afgelopen jaar riep Matthew Klein in een zeer degelijk stuk voor Bloomberg View op om een einde te maken aan het bankwezen zoals we dat nu kennen, door fractioneel bankieren te verbieden. Dit zal niet gebeuren, maar het zet je wel aan het denken over het huidige geldsysteem, waarin geldcreatie is uitbesteed aan de banken.
Patiënt de dupe van ‘ongefundeerde beweringen farma-industrie’
Fleur Agema roept coronaminister tot de orde: ‘Kuipers maakt volgende kapitale blunder’
Nieuwe studie: Natuurlijke factoren van grote invloed op global warming
QR-pas werd al lang voorbereid, blijkt uit Wob-documenten: ‘Dit is echt heftig’
Dit zwembad gebruikt gevitaliseerd water waardoor er minder schadelijke chemicaliën nodig zijn
163 kinderen per ongeluk gevaccineerd – Australische gezondheidsminister: ‘Er is een fout gemaakt. Nou en?’
Kijken: ruimtewagen Curiosity legt vreemd object vast boven het Marsoppervlak
Enkele prominente figuren zien 2024 met angst tegemoet
McNuggets binnenkort (grotendeels) vrij van antibiotica