Democratische desillusie: Zo nep zijn onze Eerste en Tweede Kamer

Help anderen door deze info met iedereen op je social netwerk te delen!

Er is helaas geen gesproken versie van dit artikel beschikbaar

Geert Wilders noemde de Tweede Kamer onlangs een nepparlement. Dat werd hem zeker niet in dank afgenomen. Toen zijn partijgenoot Marjolein Faber in de Eerste Kamer hetzelfde wilde zeggen, werd haar het woord ontnomen.

Politiek historicus Remieg Aerts legde de vinger op de zere plek toen hij in het FD uitlegde wat er zoal schort aan onze democratie. Hij stelde dat het parlement de afgelopen kwart eeuw telkens de echt grote kwesties die burgers direct, diep en duurzaam treffen, niet expliciet geagendeerd heeft.

Illusietheater

Europese eenwording, massa-immigratie, het liberaliseren van financiële markten en privatiseringen waren nooit echt politiek aan de orde, aldus Aerts. De prijs is volgens de Nijmeegse hoogleraar dat de echte besluiten inmiddels elders worden genomen, zoals bij nachtelijke crisistoppen van de Europese Unie. “De parlementaire democratie wordt dan een illusietheater,” zei hij.

De Staten-Generaal heeft decennialang essentiële bevoegdheden afgegeven aan Europese instellingen. Het is zeer te betwijfelen of die altijd handelen namens hun kiezers.

In 2005 kon voor één keer een referendum worden gehouden over de invoering van een grondwettelijk verdrag voor de EU. Bij een hoge opkomst werd echter met ruime meerderheid de Europese grondwet weggestemd. Drie jaar later stemde de Tweede Kamer gewoon in met het Verdrag van Lissabon (een soort Europese grondwet). Het referendum bleek een illusietheater te zijn geweest.

Aankomend voorjaar wordt opnieuw een referendum gehouden over een EU-verdrag, dit keer over het associatieverdrag met Oekraïne. Premier Rutte heeft al aangekondigd dat bij een afwijzing van het verdrag niet alleen naar de uitslag, maar ook naar het maatschappelijk debat wordt gekeken. Een nieuwe democratische desillusie in wording dus.

Lobbyisten

Leden van de Eerste Kamer worden gekozen door partijbesturen die vooral bestaan uit beroepslobbyisten. Daarmee is de Eerste Kamer vooral een platform dat gevestigde belangen, zoals burgemeesters of zorgverzekeraars, in staat stelt onwelgevallig beleid tegen te houden.

Volgens het CBS heeft bijna twee derde van de Nederlanders weinig of geen vertrouwen in de Tweede Kamer. Tweede Kamerleden zijn eigenlijk meer partijvertegenwoordigers dan volksvertegenwoordigers en hoeven zich tegenover kiezers niet te verantwoorden.

Veel Tweede Kamerleden waren eerder werkzaam voor pressiegroepen op terreinen waarvoor ze ook in de Tweede Kamer het woord voeren. Zo was bijvoorbeeld een derde van de VVD-Kamerleden eerder lobbyist.

[Elsevier]

Lees meer over:
democratie Eerste Kamer Europese Unie Oekraïne referendum Tweede Kamer