Tijdens de volle maan later deze maand wordt een optische illusie zichtbaar die mensen al sinds de tijd van Aristoteles voor een raadsel stelt.
De maan lijkt een stuk groter te zijn naarmate deze zich dichter bij de horizon bevindt dan wanneer deze hoger aan de hemel staat.
Dit gezichtsbedrog doet zich ook voor bij de zon en de sterrenbeelden. Het mechanisme hierachter is niet helemaal duidelijk, wel is het zo dat de aan de horizon staande maan eenvoudiger kan worden vergeleken met verafstaande objecten waarvan de grootte bekend is.
De afstand tussen de aarde en maan varieert steeds waardoor af en toe een zogeheten supermaan is te zien. Een supermaan is een volle maan waarbij de afstand tot de aarde het kleinst is. Deze supermaan kan tot wel 16 procent groter en helderder zijn dan een gemiddelde volle maan.
Vroeger dacht men dat de maan-illusie te maken had met de atmosfeer. Men nam aan dat het beeld van de maan werd vergroot door stof in de buurt van het aardoppervlak. Later beseften wetenschappers dat de maan dan kleiner zou moeten lijken in de buurt van de horizon.
Wanneer we naar de maan kijken wordt een afbeelding met een doorsnee van 0,15 millimeter op ons netvlies geprojecteerd, ongeacht of de maan hoog of laag aan de hemel staat. Toch houdt ons brein vol dat grootte van de maan varieert.
In 1913 stelde de Italiaanse psycholoog Mario Ponzo dat de ware grootte van een object in onze waarneming wordt beoordeeld tegen de achtergrond. Dit illustreerde hij door twee horizontale lijnen te plaatsen tegen een achtergrond van twee convergerende lijnen met dwarsverbindingen, zoals twee spoorstaven met bielzen bij een spoorweg. De bovenste gele lijn lijkt langer dan de onderste. Sommige onderzoekers verklaren de maan-illusie als een voorbeeld van deze Ponzo-illusie.
Daarnaast ontdekte de Duitse psycholoog Hermann Ebbinghaus (1850-1909) de Ebbinghaus-illusie. In het plaatje zijn twee oranje cirkels van dezelfde grootte omringd door een ring van grote en kleine cirkels. De eerste centrale cirkel lijkt kleiner dan de tweede. Deze illusie is verwant aan de maan-illusie waarbij het lijkt alsof de maan groter is omdat je net boven de horizon waarneemt in relatie tot gebouwen.
Er zijn nog meer mogelijke theorieën voor de maan-illusie, maar de wetenschap heeft dit millenia oude mysterie nog altijd niet volledig kunnen verklaren.
Bron: MNN.com
Gerelateerd:
- ‘Aarde had twee manen’
- Let op de blauwe maan (video)
- Groene flits van de supermaan (video)
- Supermaan komt eraan (video)
- Jagermaan ontmoet Jupiter aan de avondhemel
Verbijstering over aanpak MH17: Premier Rutte vraagt Oekraïne niet om radarbeelden
Geboortecijfers dalen overal ter wereld ‘catastrofaal’, gynaecoloog slaat alarm: ‘Regelrechte ramp’
De bezem moet door het parlement. Hoe onze vrijheid en democratie worden vernietigd door politieke gangsters
Jeugdig voelen als je ouder wordt, zo doe je dat!
Elon Musk: “We leven in een computersimulatie van een hogere beschaving”
‘Buitenaardse beschavingen gebruiken zon als sterrenpoort’
De arrogantie van de macht: minister Ollongren legt ‘nee’ van bevolking tegen sleepwet hooghartig naast zich neer
Oud-topman Citigroup krijgt miljoenenbonus
Mysterieuze Orde van Malta betrokken bij miljoenendeals en politieke beïnvloeding op het allerhoogste niveau