Er is in de Nederlandse media te weinig radicale kritiek. Er staan wel kritische artikelen in de krant, maar dat gaat vooral over de ene columnist tegen de andere. Dat stelt psycholoog en communicatiewetenschapper Jaap van Ginneken in gesprek met Novini.
Er zou volgens hem veel meer onderzoeksjournalistiek moeten zijn. “Het ideaal van de pers als vierde macht wordt maar in zeer beperkte mate waargemaakt.”
Van Ginneken merkt op dat er vaak geen ruimte is voor systematische tegenspraak. “Ik heb dat bijvoorbeeld gemerkt aan de vooravond van de Tweede Golfoorlog,” zegt hij.
Hele en halve leugens
“Ik heb toen vergeefs lopen leuren met een Nederlands artikel waarin ik uitvoerig beargumenteerde dat die atoomwapens van Saddam Hoessein waarschijnlijk helemaal niet bestonden,” vervolgt hij.
“Niemand wilde het hebben. Het verscheen uiteindelijk pro forma in een klein wetenschappelijk blad,” aldus Van Ginneken.
In zijn boek Verborgen Verleiders heeft hij een hoofdstuk gewijd aan oorlogspropaganda. Daarin beschrijft hij hoe de VS steeds weer met succes de media gebruiken door met hele en halve leugens ‘nieuwe bedreigingen voor het Westen’ en hun oorlogen te verkopen.
Zeer beperkt
“Er wordt vrijwel niets tegen gedaan,” zegt hij. “Daarom trappen de regering en het parlement ook steeds opnieuw in leugencampagnes om bepaalde militaire interventies te rechtvaardigen.”
Mensen als Noam Chomsky hebben vastgesteld dat ruimte voor tegenspraak in de mainstream media vaak maar zeer beperkt is.
Dat geldt bij uitstek bij emotionele kwesties in het internationale nieuws en aan de vooravond van interventies en oorlogen. Het blijkt vaak pas decennia later dat de werkelijkheid daarbij geweld is aangedaan.
Veel minder
Van Ginneken verwijst naar het Amerikaanse Project Censored waaruit naar voren kwam dat kwesties die zowel bedrijven als de overheid erg onwelgevallig liggen, niet snel het nieuws halen.
Er zijn continu vaste contacten tussen journalisten en het establishment, maar veel minder contacten tussen journalisten en alternatieve nieuwsbronnen, merkt hij op.
Roerend eens
“De media en het establishment bepalen waarover we denken, de onderwerpen die ons bezighouden,” zegt hij.
De communicatiewetenschapper is het dan ook roerend eens met de uitspraak van hoogleraar Cees Hamelink dat overheden de grootste producenten van nepnieuws zijn en journalisten de belangrijkste distributeurs hiervan.
[Novini]
Getuige bloedbad van Boetsja treedt naar buiten: ‘Dit is veel erger dan fascisme, dit is satanisme’
Meeste aarde-observerende satellieten vallen komende jaren uit
Dit jaar vond een zeldzaam publiek debat plaats over 9/11 als complot. Hier zie je de langverwachte registratie
RIVM houdt belangrijke wijzigingen coronatest stil
Verontwaardiging over uitspraak CDA-Kamerlid Boswijk: ‘Wat een schoft, zeg’
Osel Hita Torres, de gereïncarneerde boeddhistische lama
Australiërs voelen piloten aan de tand over chemtrails
Welkom in Amerika: Het rijk der leugens
Wat zit er achter de coronacrisis? De 5 meest gelezen artikelen in 2020