Overal zie je het sentiment terug dat de media doelbewust de waarheid onderdrukken en zo de gevestigde orde de hand boven het hoofd houden. “En dat sentiment klopt,” schrijft journalist en oprichter van De Correspondent Rob Wijnberg.
Er is alleen geen sprake van een complot, zo zegt Wijnberg, die al 10 jaar bestudeert hoe de media bepalen wat nieuws is en welke beeldvorming eruit voorkomt. Hij legt uit dat er vier belangrijke redenen zijn waarom nieuws een door en door rechts en conservatief product is.
Ten eerste kan nieuws worden gedefinieerd als ‘negatieve uitzonderingen op de regel’. Nieuws laat consequent zien hoe de wereld ten negatieve verandert. Nieuws is nooit: Moskeebezoek onder moslims in Nederland neemt structureel af. Nieuws is: Deze ene moslim radicaliseerde en wilde zichzelf opblazen.
Grote blinde vlek
Dat tweede komt op de voorpagina omdat het eerste structureel, niet sensationeel, niet problematisch en progressief is. En dat maakt eigenlijk alle nieuwsmedia conservatief: ze hebben een grote blinde vlek voor structurele verandering ten goede en dus progressie, schrijft Wijnberg.
Ten tweede wordt nieuws altijd in hapklare brokken gepresenteerd. Omdat het kort moet zijn en onmiddellijk te begrijpen, bevestigt het bestaande zienswijzen en opvattingen. Nieuws is dus bijna nooit nieuw.
Cognitieve dissonantie
Ten derde wordt waarheid geproduceerd door machthebbers en wordt er niet voor niets gesproken van mainstream media. Het plaatje van de wereld dat zij produceren is een reflectie van wat de gevestigde orde als aannemelijk beschouwt, zegt de journalist.
Tot slot werpt Wijnberg aan de hand van een voorbeeld een licht op de cognitieve dissonantie van de nieuwsmedia. Onlangs oordeelde het IMF in een rapport vernietigend over de manier waarop de topmensen van het IMF Griekenland min of meer hebben opgeofferd aan het europroject.
Wereldbeeld
Hoewel het IMF een autoriteit is en het rapport sensationeel is, was de aandacht in de media minimaal. Waarom was het vernietigende rapport geen voorpaginanieuws? De media, en dan met name de NOS en De Telegraaf, hebben de mensen lange tijd voorgehouden dat de Grieken hun schulden moesten terugbetalen en hun zaakjes op orde moesten zien te krijgen.
Nu het IMF toegeeft dat deze strategie heeft gefaald, is het moeilijk om dat wereldbeeld opeens 180 graden bij te stellen zonder gezichtsverlies te lijden, aldus Wijnberg. De media kijken in zo’n geval liever weg dan dat ze het wereldbeeld veranderen.
VIDEO: Audi laat auto’s op water en CO2 rijden
Robin Hood Army: Duizenden vrijwilligers delen eten en dekens uit aan de armen
Studente (19) confronteert Jeb Bush: “Uw broer heeft terreurgroep IS gecreëerd”
Eerst stuurde IJsland bankiers naar de gevangenis, nu profiteert iedere IJslander mee van verkoop grote bank
Farrakhan beschuldigt Bill Gates ervan ‘de aarde te willen ontvolken’ met coronavaccin
Missie van ‘onze jongens’ in Mali was direct verbonden met zetel in VN-Veiligheidsraad. Historicus onthult echte reden achter militaire interventies
De macht van Big Farma: artsen negeren het helende effect van gezonde voeding
Uitvaartondernemer Laura spreekt zich uit: ‘Er is iets goed mis’
Felle kritiek op PvdA-fractievoorzitter Kuiken na uitspraak over ‘anti-overheidsextremisme’